- қалың мал
- başlık
Қазақша-түрікше сөздік. 2009.
Қазақша-түрікше сөздік. 2009.
қалыңмал — көне Күйеу жағының қалыңдық үшін беретін малы … Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі
қалың — зат. Айттырылған қалыңдыққа төленетін мал мүлік … Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі
алық — зат. Жауласқан екі жақтың жеңгені жеңілгенінен алатын алым, мал, мүлік, қаржы … Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі
алық-берік — (Жамб., Шу; Сем., Аяг.) алыс беріс. Бізбен а л ы қ б е р і г і бар жігіт еді (Жамб., Шу). Қазақы, а л ы қ б е р і к т е р г е зауқы жоқ, еті тірі, қолы шебер жігіт (Ғ. Мұст., Дау. кейін, 27). [Ертедегі түркі сөздіктерінде алғы берги алыс беріс… … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
айттырған мал — (Монғ.) қалың, қалыңмал … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
жаңалықта — (Орал: Чап., Жән.; Гур.: Есб., Бақс.) жақында, жуықта, таяуда. Біз мұнда ж а ң а л ы қ т а ғана келдік (Орал, Чап.). Жалғыз биесін ж а ң а л ы қ т а сатып жіберді («Ж. жол», 17.07.1938). Ж а ң а л ы қт а мал азығын дайындау туралы тағы да бір… … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
сыяқалы — (Гур., Маңғ.) аурулы. Мал с ы я қ а л ы болғанда да бұрын Қошқартасқа түнеген (Гур., Маңғ.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
шидің сақалы — (Қост., Жанг.) шидің қияғы. Ш и д і ң с а қ а л ы н мал жақсы жейді (Қост., Жанг.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
қосақбау — зат. этногр. Қалыңмалды алып кетуге келген құданың қалыңға берілетін қойды ұстасып, қосақтасқаны үшін қойшы мен әйелдерге беретін кәдесі. Әдетте қалыңмалға берілетін малды бөлген уақытта құдалар бірге болады. Сондықтан қой қосақтасқан әйелдер мен … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
құрықбау — зат. этногр. Қыз қалыңмалынан жылқышыларға берілетін кәде мал. Қалыңмалға берілетін малды бөлгенде жылқы ұстасқан жылқышылар «қ ұ р ы қ б а у» деп, кәде есебінде бір бір мал алады (Х.Арғынбаев, Қаз. халқы., 188). Қазақ салтында қалыңға беретін… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
балдыз — қалың. этногр. Қалыңдығы өліп қалып, оның орнына балдызына үйленетін болған жағдайда төленетін қосымша қалыңмал. Егер күйеу алғашқы қалыңдығына ұрын келіп үлгерген болса, ол өліп қалғаннан кейін, балдызы үшін бұрынғы келісілген қалыңмал үстіне «б … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі